Tatrzański Park Narodowy - został powołany w 1954 roku, w celu ochrony zasobów przyrodniczych Tatr Polskich. Powierzchnia Parku wynosi 21164 ha i pod tym względem zaliczany jest do największych parków narodowych w Polsce.
Około 70% powierzchni parku zajmują lasy i zarośla kosodrzewiny, a pozostałe 30% to murawy wysokogórskie, skały i wody. Ochroną ścisłą objęte jest prawie 11,5 tys. ha powierzchni, w tym całe piętro hal i turni, piętro kosodrzewiny oraz częściowo również lasy regla górnego i dolnego. Ochrona ścisła polega na ochronie procesów zachodzących w środowisku naturalnym. Oznacza to ograniczenie do minimum ingerencji człowieka w przyrodę. Ochrona częściowa obejmuje około 45% powierzchni parku, głównie lasy regla dolnego, silnie przekształcone w przeszłości przez działalność człowieka.
Pieniński Park Narodowy utworzony 1932 r. jako pierwszy park narodowy w Polsce, położony w województwie małopolskim.
Urozmaicony teren i różnorodność warunków środowiskowych sprawia, że świat zwierząt jest ciekawy. W Pieninach naliczono ponad 7 tys. gatunków zwierząt, w tym ok. 235 gatunków kręgowców[. Dzięki występowaniu jaskiń, w których mogą zimować, bogata jest fauna nietoperzy, obejmująca aż 15 gatunków.
Na obszarze PPN występuje 1100 gatunków roślin naczyniowych. Występuje tutaj 167 gatunków roślin górskich. Opisano także ponad 400 gat. glonów, 230 gat. mchów, 550 gat. grzybów kapeluszowych, ponad 400 gat.
Duże zróżnicowanie siedlisk, zalesienie i istnienie zbiorników wodnych powoduje, że liczba ptaków w Pieninach sięga 188 gatunków, z których 134 zakładają lęgi.
Najliczniej występują w Pieninach ptaki leśne. Najciekawsze z nich to: bocian czarny, muchołówka szara, jarząbek oraz dzięcioły: czarny i trójpalczasty, orzechówka, drozd obrożny czy sikora czarnogłowa. Sowy reprezentowane są przez puchacza, sowę uszatą, sowę włochatą, puszczyka, pójdżkę oraz najmniejszą z naszych sów - sóweczkę. Wśród dużych drapieżników najliczniejsze są myszołowy.
Tereny otwarte: łąki, polany śródleśne, pola uprawne zamieszkują typowe dla tych obszarów: kuropatwy, przepiórki, cierniówki, kląskawki, skowronki. Na wilgotnych terenach w pobliżu Dunajca spotkać można derkacze. Ze środowiskiem wodnym związane są między innymi: sieweczka rzeczna, zimorodek, brzegówka, pluszcz, pliszka górska oraz liczne gatunki kaczek.
Jedziemy w znane nam, lubiane miejsca, więc obserwacje ptaków to wyzwanie, ponieważ wiele gatunków już w tych stronach obserwowaliśmy i ... zaskoczenie. Stojąc w długim korku w okolicach Rdzawki, nagle rozległ się znany nam głos. Z pobliskiej łąki odezwał się nie kto inny tylko derkacz. W naszych okolicach już nieobecny lub bardzo rzadki, tu jeszcze jest. Nabieramy nadziei, że usłyszymy, bądź zobaczymy wiele gatunków ptaków, wśród nich być może nowe, niespotkane jeszcze. Czerwiec to miesiąc, kiedy wylęga się dużo ptaków, więc i obserwacje nie są wybitnie skomplikowane, rodzice non stop polują na owady, zbierają pokarm dla swoich pociech, więc często pokazują się przy budkach, czy dziuplach w drzewach, a także zalatują do uwitych wysoko wśród gałęzi gniazd. Nie niepokojone, bezpieczne, spokojnie wyprowadzają lęgi. Pogoda wyśmienita, nie jest gorąco - jak to w górach. Codziennie od rana słychać śpiew zaganiacza siedzącego wśród gałęzi wysokiego klonu i dodającego energii na cały dzień. Ma do towarzystwa całą armię kwiczołów cierpliwie przeczesującą ogromny trawnik, kopciuszka z rodziną, śpiewaki, pleszkę, zięby, kosy, dymówki przesiadujące na przewodach elektrycznych, piegże, makolągwy, stadko mazurków i wróbli, a także pierwiosnki, piecuszka, szpaki. Wokół przepiękne widoki, zielone, szumiące jak morze, poruszane wiatrem łąki, nieco dalej skupione na skłonach lasy i na horyzoncie góry.
Oprócz gorących basenów termalnych, które są niewątpliwie atrakcją jest jeszcze coś naturalniejszego, coś co przywołuje, zaprasza. Rzeka - Biały Dunajec, którego wody toczą się po kamieniach raz spokojnie, leniwie, połyskliwie, niekiedy bystro, niebezpiecznie. Tu odbywało się nasze "czatowanie" na pluszcza. Wiedzieliśmy, że pod mostem są trzy gniazda, więc któreś musiało należeć do niego. To był również czas, kiedy pluszcz odbywa lęgi. Istniało duże prawdopodobieństwo zobaczenia ptaka. Nasze wycieczki nad Dunajec to również spotkanie z dziwonią, sieweczką rzeczną, cierniówkami, niezliczoną rzeszą pliszek siwych młodych i dorosłych, ze szczygłami, pliszkami górskimi, z barszczem Sosnowskiego, z ogromnymi arcydzięglami, z przepiękną dziką przyrodą. Nadszedł ostatni dzień pobytu i .... wreszcie pokazał się .... usiadł na kamieniu po drugiej stronie rzeki, obojętny, niezainteresowany, czyścił sobie piórka, rozglądał się, był. Po pewnym czasie chyba sobie przypomniał po co tu jest i zanurkował, przeczesywał wodę, szukał pokarmu. Odlatywał coraz dalej, dalej i odleciał.
Nasze miejsca do obserwacji są różne i nieoczywiste. Mały potoczek pod wiaduktem kolejowym, to miejsce spotkania łozówki, kulczyków, trznadli, dzwońców, sikor, muchołówki szarej, a także kaczek biegusów.
Po pobycie w Tatrzańskim Parku Narodowym przenieśliśmy się na teren Pienińskiego Parku Narodowego i na przywitanie przyleciały niespodziewanie trzy orliki krzykliwe.
Konkluzja:
Nie spotkaliśmy pomurnika, orzechówki i krzyżodziobów, doliny górskie, wszystkie trawniki i łąki zdominowane przez kwiczoły. Wielki teren - wielkie wyzwania obserwacyjne:)) - Polecamy.
Gniazdo pluszcza pod mostem na Białym Dunajcu
Napotkawszy zaporę na Białym Dunajcu Mama krzyżówki przeprowadziła młode brzegiem rzeki
Strażnikiem lokat w BS w Zakopanem jest para wróbli, które założyły gniazdo w lampie